Gatunki karpia i ich charakterystyka
Marzy się Wam emocjonujący pojedynek wędkarski z rybą przebiegłą, upartą i charakterną? Dowiedzcie się więcej o Waszym przeciwniku! Skąd się wywodzi, jakie są jego gatunki i zwyczaje? Poznajcie Pana Karpia.
Powiedz mi skąd pochodzisz
Karp to gatunek ryby słodkowodnej naturalnie powstały na przełomie trzeciorzędu i czwartorzędu w okolicach Morza Kaspijskiego i Anatolii. Najwcześniej został udomowiony w Chinach, do Polski trafił jako gatunek obcy na przełomie XII i XIII wieku. Aktualne 80% zarybienia wód otwartych w Polsce stanowi karp. Występuje w około 60 krajach na świecie.
Jednak w wielu z nich uważany jest za obcy gatunek inwazyjny i za szkodnika. Ma to związek z niekorzystnym wpływem karpia na zamulenie zbiornika i degradację dna. A występuje on zarówno w zbiornikach sztucznych, jak i w rzekach, starorzeczach i rozlewiskach.
Powiedz mi jak wyglądasz
Karp posiada wydłużone ciało, które sprawia wrażenie okrągłego w przekroju poprzecznym. Po obu stronach otworu gębowego znajdują się wąsiki. Karp nie ma tradycyjnych zębów, lecz tzw. zęby gardłowe umieszczone przed samym przełykiem na końcu gardła, służące do rozdrabniania pokarmu. Jego łuski są mocno osadzone w skórze.
Charakterystyczna dla karpia jest długa płetwa grzbietowa. Barwa ryby nie jest jednolita. Grzbiet jest ciemny, szarozielony lub zielonkawobrązowy. Boki przechodzą w jaśniejsze odcienie ciemnej oliwki ze złocistym połyskiem. Brzuch ryby jest jasny: żółtawobiały lub kremowobiały. Karp posiada dwa rodzaje płetw. Płetwy parzyste mają kolor czerwony, natomiast płetwy nieparzyste są szarawoniebieskie.
Powiedz mi o swoich odmianach
W Polsce możemy spotkać kilka gatunków karpia. Osiągają one rozmiary nawet do 1 metra długości i masę ponad 30 kg. Odmianą wyhodowaną w Polsce jest karp lustrzeń zwany również karpiem królewskim (dawniej karpiem galicyjskim). Gatunek ten posiada silnie wygrzbiecone ciało. Charakterystyczne dla niego jest ułożenie łusek. Mianowicie duże łuski przebiegają rzędem wzdłuż linii bocznej, poza tym znajdują się w okolicach głowy.
Karp pełnołuski jak sama nazwa wskazuje jest odmianą karpia, którego całe ciało pokryte jest jednolicie łuskami. Karp golec to z kolei odmiana bezłuskowa i charakteryzuje się brakiem łusek. W Polsce istnieje również ozdobna odmiana karpia — karp koi. Gatunek ten nie występuje w akwenach, a jedynie w ozdobnych przydomowych oczkach i zbiornikach. Pochodzi z Japonii. Istnieje ponad 100 odmian tego karpia różniących się względem siebie barwą (czerwoną, białą, pomarańczową, wielobarwną) i sposobem ułuszczenia. Najczęściej jego długość waha się między 30-40 cm. Ten rodzaj karpia jest wrażliwy na zimną wodę.
W literaturze można spotkać się również z unikalną lokalną odmianą karpia – karpia zatorskiego. Posiada on charakterystyczne układ łusek lampasowy, siodełkowy lub strzałkowy i ubarwienie oliwkowo-niebieskie.
Powiedz mi jak żyjesz
Karp to ryba wszystkożerna. Nie pogardzi rakiem, małżą, przeważnie zajada owady i glony. Dojrzałość osiąga pomiędzy 3 a 4 rokiem życia, z tym że samce dojrzewają rok wcześniej niż samice. Jego tarło odbywa się w maju i czerwcu i jest dość spektakularne. Ma ono miejsce w płytkiej, najczęściej zarośniętej wodzie. Jest hałaśliwe i towarzyszą mu wyskoki ponad wodę. Po 3, 5 dniach od złożenia ikry następuje wylęg narybku.
Początkowo młode mierzą 5 mm. Pierwszy okres życia spędzają przyczepione do roślinności wodnej odżywiając się planktonem. Po osiągnięciu 2 cm długości ich dieta opiera się na faunie dennej. Karp może żyć nawet 20 lat! Aby karp mógł dożyć tak pięknego wieku warto wiedzieć, że wprawdzie nie ma on okresu ochronnego, jeśli chodzi o połowy, jednakże zostały wyznaczone wymiary ochronne przez Polski Związek Wędkarski.
Zgodnie z tymi wytycznymi dolny wymiar ochronny to 30 cm, poniżej którego połów karpia jest zabroniony. Takie osobniki po złowieniu powinny zostać z powrotem wpuszczone do wody. Limit dzienny połowu to 3 sztuki.
Powiedz mi o rekordach
Aktualnie rekord Polski w połowie karpia dotyczy okazu złowionego na łowisku Gosławice przez Mirosława Walczykiewicza. Karp osiągnął wagę 36,4 kilogramów i długość 110 centymetrów. Dla porównania największy rekordowy karp świata złowiony na wędkę to olbrzym o wadze 51,2 kilogramów i długości 112,64 centymetrów schwytany przez Michela Schoenmakersa na łowisku Euro-Aqua na Węgrzech.
